Proweniencja to wedle definicji sformułowanej w Kodeksie Etyki ICOM dla Muzeów: „pełna historia przedmiotu, zawierająca także informacje o dziejach tytułu prawnego do niego, od czasu jego wytworzenia lub odkrycia, dzięki której można ustalić jego autentyczność i stan własnościowy”.
Oddajemy w Państwa ręce ósmą broszurę z serii Szkolenia Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów – tym razem poświęconą edukacji w muzeum. Publikacja jest podsumowaniem cyklu trzech szkoleń dotyczących edukacji w różnych typach placówek: muzeach sztuki współczesnej, muzeach-rezydencjach oraz muzeach wielooddziałowych i interdyscyplinarnych. Oczywiście, materiały z trzech szkoleń nie wyczerpują tematu edukacji w muzeach, a są jedynie podsumowaniem trzech odmiennych doświadczeń, które wynikły z pomysłu szkoleń skierowanych do różnych typów muzeów.
Przygotowanie do pracy na stanowisku opiekuna ekspozycji staje się sprawą istotną i pilną, między innymi z uwagi na coraz bardziej ambitne, czasami trudne w odbiorze wystawy (stosowanie różnych, nowoczesnych środków techniki przekazu, prezentacji), oraz w ostatnich latach znaczny wzrost liczby osób odwiedzających muzea, w tym obcokrajowców. Ponadto nasze muzea w coraz większym stopniu umożliwiają dostępność gościom niepełnosprawnym.
Prezentowana broszura jest kolejnym wydawnictwem serii ABC propagującym materiały ze szkoleń realizowanych przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Główną przesłanką do organizacji spotkań z przedstawicielami muzeów z zakresu przepisów prawa i wymaganej dokumentacji na przełomie 2014/2015 roku była nowelizacja rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zabezpieczania zbiorów muzeum przed pożarem, kradzieżą i innym niebezpieczeństwem grożącym ich zniszczeniem lub utratą.
Pomimo przeprowadzenia znacznych inwestycji i zmian organizacyjnych, nadal w zakresie bezpieczeństwa skansenów jest wiele do zrobienia. Uporządkowania wymaga dokumentacja organizacyjno-ochronna i pomocnicza oraz ewidencja zabytków. W celu zapewnienia kompleksowej ochrony przeciwpożarowej konieczne jest kontynuowanie rozbudowy i modernizacji systemów wykrywających, gaszących i innych urządzeń wymaganych w ochronie przeciwpożarowej, stałe szkolenie personelu dozoru zagród, chałup, ekspozycji czasowych, imprez plenerowych oraz nadzorowanie i kontrolowanie ich pracy. W zabezpieczeniach budowlano-mechanicznych należy dążyć do ukierunkowania prac w stronę zabezpieczenia indywidualnego eksponatów oraz ograniczenia bezpośredniego dostępu do izb i innych pomieszczeń z eksponatami w sposób jak najmniej uciążliwy dla zwiedzających. Ponadto ochronę indywidualną miejsc i zbiorów powinny wspomagać zabezpieczenia elektroniczne, np. CCTV. Nadal istnieje potrzeba intensyfi kowania prac związanych z kompleksowym ogrodzeniem obszarów i właściwym (funkcjonalnym) oświetleniem obiektów oraz utrzymywania infrastruktury techniczno-zabezpieczeniowej w należytym stanie poprzez okresowe, terminowe przeglądy i naprawy.
Krótki przewodnik dotyka wszystkich poruszanych przez Prelegentów dotychczasowych edycji szkolenia „Gość niepełnosprawny w muzeum” oraz uszczegóławiających temat warsztatów „Tworzenie audiodeskrypcji”, które odbywały się w ramach oferty Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Zdajemy sobie sprawę, iż objętość broszury dość radykalnie ogranicza możliwości wyczerpania tematu, dlatego skupiliśmy się na tych zagadnieniach, które w codziennej pracy muzealnika wydały się najistotniejsze. Zainteresowanych wiedzą poszerzoną, czy możliwie pełną, wypada nam zaprosić do lektury stron internetowych prowadzonych przez współpracujące z nami organizacje pozarządowe, na których znajdą z pewnością znacznie więcej szczegółowych materiałów i odnośników.