W polskich muzeach przechowuje się ok. 20 milionów muzealiów, a liczba ta stale rośnie. Tylko niewielka ich część jest eksponowana na wystawach, większość znajduje się w magazynach. Tylko największe muzea dysponują przestrzenią magazynową o warunkach klimatycznych gwarantujących bezpieczeństwo zbiorów, nieliczne zaś posiadają własne pracownie konserwatorskie i digitalizacyjne.
Idea powstania PANOPTIKUM – centrum kompetencji dla muzeów, wzorowanego na podobnych, funkcjonujących m.in. w Danii, Holandii czy Finlandii, narodziła się w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i była odpowiedzią na realne potrzeby polskich muzeów. Jej realizację powierzono ówczesnemu Narodowemu Instytutowi Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów (obecnie Narodowy Instytut Muzeów). W 2022 roku przeprowadzono postępowanie przetargowe, które wyłoniło generalnego wykonawcę budynku w systemie „projektuj i buduj”.
Panoptikum - centrum kompetencji dla muzeów - wspomaganie muzeów w procesie innowacji i na rzecz rozwoju społeczno gospodarczego
Projekt dofinansowany w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko
Tytuł projektu:
PANOPTIKUM – centrum kompetencji dla muzeów – wspomaganie muzeów w procesie innowacji i na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego.
W ramach projektu zostaną zrealizowane następujące zadania:
a) budowa nowego obiektu PANOPTIKUM – wielofunkcyjnej przestrzeni, na którą składać się będą: nowoczesne magazyny jedno- i dwupoziomowe z możliwością różnorodnego składowania, pomieszczenia przyjmowania i wydawania obiektów; w pełni wyposażonych pracowni: konserwatorskich, fotograficznych i digitalizacyjnych oraz pomieszczeń pracy studialnej; przestrzeni edukacyjno-konferencyjnej oraz administracyjnej,
b) zagospodarowanie terenu wokół obiektu - zostanie on udostępniony mieszkańcom i będzie mógł stać się centrum spotkań społecznych w gminie,
c) zakup niezbędnego wyposażenia IT, sprzętu do digitalizacji, konserwacji, diagnostyki, a także mebli oraz innego wyposażenia uzupełniającego,
d) podniesienie kwalifikacji kadr poprzez realizację różnorodnych szkoleń,
e) wdrożenie nowej oferty kulturalno-edukacyjnej skierowanej zarówno do mieszkańców, jak i muzealników.
Grupami docelowymi realizowanego projektu są:
a) odbiorcy działań kulturalnych: dzieci, młodzież, seniorzy, lokalna społeczność,
b) odbiorcy oferty szkoleniowej, m.in. pracownicy muzealni,
c) odbiorcy oferty przechowywania i konserwacji zbiorów tj. państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz inne publiczne i niepubliczne podmioty z całej Polski, dysponujące zbiorami.
Cel projektu:
Głównym celem projektu jest uzupełnienie oferty kulturalnej w gminie i powiecie, a także dostosowanie oferty szkoleniowej dla muzealników. Dodatkowym celem projektu jest poprawa warunków przechowywania zbiorów muzealnych.
Efektem realizacji projektu będzie:
a) powstanie nowej przestrzeni, która ma szansę stać się centrum spotkań mieszkańców,
b) zacieśnienie więzi społecznych wśród lokalnej społeczności poprzez wspólne uczestnictwo w projektach,
c) poprawa warunków przechowywania zbiorów muzealnych,
d) podniesienie kompetencji kadry muzealnej,
e) zwiększenie wiedzy uczestników projektów edukacyjnych na temat historii i jej znaczenia dla budowania własnej tożsamości, zagadnień związanych z konserwacją dzieł sztuki, poznanie nowych technologii wykorzystywanych w ochronie i popularyzacji dziedzictwa kulturowego,\
f) zmniejszenie poczucia wykluczenia społecznego dzięki działaniom skierowanym do różnych grup wiekowych, społecznych i narodowych,
Wartość całkowita projektu: 233 365 956,02 zł
Wysokość wkładu Funduszy Europejskich z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko: 40 237 608,02 zł
Zadanie zostało dofinansowane jako projekt „Panoptikum – centrum kompetencji dla muzeów – wspomaganie muzeów w procesie innowacji i na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego” w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko. Wydatki ogółem w ramach projektu: 183 812 624,62 zł, w tym wydatki kwalifikowane: 50 480 000,00 zł, z czego dofinansowanie UE to 40 237 608,00 zł, a wkład własny (dofinansowanie z budżetu państwa): 10 242 392,00 zł.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie
Projekt PANOPTIKUM jest częścią i komplementarnym uzupełnieniem inwestycji pn.:
Budowa Centralnego Magazynu Muzealnego w Warszawie.
Dofinansowanej ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa. Data podpisania pierwszej umowy inwestycyjnej: luty 2019 r. Wartość dofinansowania 216 753 902 zł, całkowita wartość inwestycji 264 848 542 zł.
