W ramach programu Heritage in Changing Environments dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 207 745 zł otrzymał projekt HOMEE, którego beneficjentem był Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie. Kierownikiem projektu była Pani dr Joanna Sanetra-Szeliga.Międzynarodowy projekt badawczy Heritage Opportunities/threats within Mega-Events in Europe (HOMEE), realizowany w latach 2018-2021 przez Politechnikę Mediolańską (lidera projektu), Uniwersytet w Hull, Uniwersytet Neapolis w Pafos i Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie oraz szesnastu partnerów stowarzyszonych, miał na celu lepsze zrozumienie relacji pomiędzy mega-eventami i dziedzictwem kulturowym oraz wpływu dużych wydarzeń na miasta historyczne.

Projekt ruszył jesienią 2018 i w pierwszej jego fazie dokonany został przegląd literatury i materiałów na temat mega-eventów, ich wpływu na otoczenie oraz związków z dziedzictwem. Następnie, bazując na zgromadzonej wiedzy, przeprowadzone zostały analizy studiów przypadku: Genui (Europejskiej Stolicy Kultury 2004), Mediolanu (EXPO 2015), Wrocławia (Europejskiej Stolicy Kultury 2016), Hull (Brytyjskiej Stolicy Kultury 2017), Pafos (Europejskiej Stolicy Kultury 2017) oraz Matery-Bazylikaty (Europejskiej Stolicy Kultury 2019). Badania realizowane były ex post bazując na analizie dokumentów i materiałów zastanych oraz pogłębionych wywiadach indywidualnych i grupowych. Przykład Matery-Bazylikaty 2019 był analizowany w trakcie obchodów ESK w mieście, wykorzystując dodatkowo metodę Living Lab oraz obserwację uczestniczącą. Mimo utrudnień spowodowanych pandemią COVID-19 udało się przeprowadzić nie tylko analityczną część projektu, ale także opracować raport na temat losów dużych wydarzeń kulturalnych w trakcie pandemii (Events through the Covid-19 Pandemic: Evidence from Europe). Publikacje, będące wynikiem badań przeprowadzonych w ramach projektu, dostępne są na stronie https://mck.krakow.pl/artykul/publications-1. W sierpniu 2021 w specjalnym wydaniu European Planning Studies pt. Cultural Mega-events and Heritage: Challenges for European Cities ukazało się dziewięć artykułów poświęconych m.in. przypadkom mega-eventów analizowanych w projekcie.

Przeprowadzone analizy stały się podstawą zapisów Karty mega-eventów w miastach dziedzictwa, opracowanych przez członków konsorcjum, a następnie zweryfikowanych w trakcie serii warsztatów przez interesariuszy Karty, decydentów, ekspertów i praktyków dziedzictwa i wielkich wydarzeń. Karta zbiera zasady i zalecenia dotyczące tego, jak unikać pułapek typowych dla mega-eventów oraz jak angażować zasoby dziedzictwa, jednocześnie chroniąc ich delikatną substancję. Karta zawiera trzynaście głównych zasad, ujętych w cztery tematy: „Kontekst ma znaczenie”, „Planowanie spuścizny”, „Zarządzanie inkluzywne” oraz „Społeczności i tożsamości”. Rekomendacje uzupełniają „Migawki”, które prezentują konkretne przykłady realizacji trzynastu zasad zdefiniowanych w Karcie. Karta jest popierana i wspierana przez organizacje i osoby związane z obszarem dziedzictwa, europejską polityką kulturalną oraz podmioty tworzące i organizujące inspirujące wydarzenia w całej Europie, w tym Europę Nostrę, United Cities and Local Governements, Miasto Kraków, Miasto Mediolan, Europejską Stolicę Kultury Kowno 2022, Narodowy Instytut Dziedzictwa itd. Karta w wersji angielskiej i polskiej jest dostępna na stronie: https://mck.krakow.pl/homee-charter

Oficjalna prezentacja wyników projektu odbyła się w trakcie konferencji online Mega-events in heritage-rich cities: From research to principles and policy recommendations 8 lipca 2021 r., z udziałem przedstawicieli instytucji wspierających Kartę. Polska premiera Karty miała miejsce 28 września 2021 w Krakowie, podczas seminarium Mega-eventy w miastach dziedzictwa.

Więcej informacji: https://mck.krakow.pl/homee-o-projekcie

W ramach programu Heritage in Changing Environments dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 211 985 zł otrzymał projekt EXTINCT, którego beneficjentem był Galeria Miejska "Arsenał" w Poznaniu. Kierownikiem projektu była Pani Monika BakkeCele projektu polegające na badaniu międzygatunkowych wspólnot miejskich traktowanych jako naturokulturowe dziedzictwo, zostały zrealizowane przy pomocy transdyscyplinarnych metod. Przeprowadzono badania naukowe w zakresie humanistyki środowiskowej, działania artystyczne oraz edukacyjne. Efekty tych działań to: wystawa, książka, warsztaty oraz panel dyskusyjny.

1. Wystawa Refugia. Strzeż (się) tych miejsc, kuratorzy: Monika Bakke, Marek Wasilewski 24.09 — 21.11.2021. Zaproszeni do realizacji projektu artyści zaproponowali własne, kreatywne metody studiów nad przypadkami miejskich wielogatunkowych wspólnot. Zaprezentowano osiem projektów artystycznych wykorzystujących takie media jak malarstwo, rzeźba, wideo, rysunek, dźwięk. Kuratorzy i artyści podkreślali, że zainteresowani losem pozaludzkich współmieszkańców musimy stawiać trudne pytania etyczne o to, w jaki sposób we współczesnych miastach podtrzymywać ludzko-nieludzkie relacje.
2. Książka: Refugia. (Prze)trwanie transgatunkowych wspólnot miejskich/ Refugia: The Survival of Urban Transspecies Communities pod redakcją Moniki Bakke i wydana przez Wydawnictwo Naukowe UAM oraz Galerię Miejską Arsenał, Poznań 2021. ISBN: 978-83232-3985-7 (PDF), DOI: 10.14746/amup.9788323239857, dostęp otwarty. Publikacja zawiera teksty naukowe ośmiu autorek i autorów oraz materiały wizualne wraz z komentarzami, dokumentujące prace artystyczne ośmiu artystek i artystów. Książka odpowiada na następujące pytania badawcze: kto spośród ludzi i nie-ludzi znajduje obecnie schronienie w mieście. Na jakich warunkach i w jakim zakresie? Czy to właśnie miasta stają się refugiami również dla rzadkich, ginących czy zagrożonych gatunków i zanikających ekosystemów?
3. Warsztaty: Biedronka azjatycka: ucieleśnianie pokrewieństwa, Grzybobranie – na tropie borowika wysmukłego, Spacer przyrodniczy po stadionie imienia Edmunda Szyca, Bóbr budowniczy i kwestia międzygatunkowej wspólnoty mieszkaniowej. Celem działań edukacyjnych była zachęta do rozpoznawania nieoczywistych relacji między gatunkami oraz do spekulowania na temat możliwości ich zaistnienia i rozwoju.
4. Panel dyskusyjny otwarty dla publiczności zatytułowany „Pod osłoną nieba? O transgatunkowych wspólnotach w kryzysie planetarnej bezdomności” (8.12.2021) stanowił podsumowanie projektu. Uczestnicy panelu wraz z publicznością, na podstawie swoich badawczych i artystycznych doświadczeń, debatowali na temat form aktywności (akademickiej, artystycznej, obywatelskiej) jakich potrzebujemy teraz, by bioróżnorodna przyszłość była możliwa.

 Szczegółową dokumentację projektu można znaleźć na stronach internetowych projektu: http://bioroznorodnoscmiasta.pl/

– konkurs na dofinansowanie międzynarodowych projektów badawczych w zakresie rozwoju badań nad dziedzictwem w zmieniających się środowiskach.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wraz z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów ogłaszają konkurs na dofinasowanie międzynarodowych projektów badawczych w zakresie rozwoju badań nad dziedzictwem w zmieniających się środowiskach w ramach Inicjatywy Wspólnego Planowania „Dziedzictwo kulturowe a zmiana globalna” (Joint Programming Initiative Cultural Heritage and Global Change – JPICH).

Celem konkursu jest sfinansowanie ponadnarodowych, interdyscyplinarnych i innowacyjnych projektów badawczych, których przedmiot badań będzie koncentrował się na dziedzictwie w zmieniających się środowiskach.

Nabór wniosków trwa od 4 września 2017 do 30 listopada 2017.

O dofinansowanie mogą się ubiegać państwowe instytucje kultury, dla których Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest organizatorem, samorządowe instytucje kultury, archiwa państwowe, publiczne uczelnie artystyczne, organizacje pozarządowe, które w celu realizacji projektów mogą tworzyć zespoły badawcze z publicznymi szkołami wyższymi, instytutami badawczymi oraz instytutami naukowymi i pomocniczymi jednostkami naukowymi Polskiej Akademii Nauk.

Konkurs Heritage in Changing Environments jest współfinansowany przez instytucje publiczne z 12 państw uczestniczących w programie, a jego łączny budżet wynosi ok. 4,5 mln EUR. Przyjęty w konkursie model finansowania zapewni wsparcie dla najbardziej wartościowych projektów. Projekty badawcze nie mogą trwać dłużej niż 36 miesięcy.
Tematy badawcze konkursu Heritage in Changing Environments zostały zaczerpnięte z Programu Badań Strategicznych dla Inicjatywy Wspólnego Planowania w obszarze „Dziedzictwo Kulturowe a Zmiana Globalna” (Strategic Research Agenda for the Joint Programming Initiative in Cultural Heritage and Global Change)

W ramach konkursu wspierane będą projekty badawcze z trzech głównych obszarów:

1. Dziedzictwo w kontekście zmian środowiskowych o charakterze fizycznym (Changing Physical Environments)
2. Dziedzictwo w kontekście zmian społecznych i gospodarczych (Changing Social and Economic Environments)
3. Dziedzictwo w kontekście zmian politycznych i kulturowych (Changing Political and Cultural Environments)

Wymogiem konkursu jest uczestnictwo w projekcie co najmniej trzech, ale nie więcej niż pięciu zespołów badawczych (tworzących międzynarodowe konsorcjum badawcze) z trzech do pięciu różnych krajów uczestniczących w programie, tj.: Białoruś, Cypr, Republika Czeska, Holandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Norwegia, Polska, Słowacja, Wielka Brytania, Włochy.

Zespoły badawcze z w/w krajów muszą spełniać wymogi formalne określone zarówno w wytycznych konkursu Heritage in Changing Environments, jak również ustalone w krajowych kryteriach przez państwa członkowskie. Wytyczne oraz informacje o kryteriach dla wnioskodawców z pozostałych krajów dostępne są w wytycznych oraz na stronie internetowej konkursu: www.jpi-culturalheritage.eu/

Regulamin konkursu Heritage in Changing Environments dla wnioskodawców z Polski określa kryteria uczestnictwa w konkursie dla podmiotów z Polski. 
W celu przybliżenia podmiotom zainteresowanym istotnych warunków konkursu opracowane zostały najczęściej zadawane pytania (FAQ).

Informacji na temat udziału w konkursie wnioskodawców z Polski udzielają:

Aneta Budzałek
Punkt kontaktowy ds. Heritage in Changing Environments Call
Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów
abudzalek(at)nim.gov.pl
tel. (22) 256 96 21
tel. kom. +48 601 999 336

Radosław Brudnicki
Punkt kontaktowy ds. Heritage in Changing Environments Call
Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów
rbrudnicki(at)nim.gov.pl
tel. kom. + 48 721 121 220