Muzeum Narodowe w Krakowie
Wystawa stała „Broń i Barwa”
Czy broń jako przedmiot związany z wojną ma swoje miejsce w muzeum sztuki? Dlaczego w placówkach muzealnych eksponuje się militaria, przedmioty kojarzone z przemocą i wojną w charakterze turystycznych atrakcji? Czy można albo należy rozpatrywać zagadnienie broni w muzeach w kwestiach etycznych?
Te dylematy towarzyszyły Muzeum Narodowemu w Krakowie już od momentu jego powstania w 1879 roku, gdy do Krakowa zaczęły napływać pierwsze dary i depozyty, wśród których znajdowały się wojskowe pamiątki historyczne. Nowa wystawa ma za zadanie częściowo odpowiedzieć na te rozterki, ukazując broń i barwę w kontekście wykraczającym poza historię wojskowości. Dawne pamiątki militarne występują tu jako element szeroko rozumianej kultury i sztuki, ilustrując procesy kreujące tożsamość historyczną i religijną (nie tylko polską), stanowiąc nośniki znaczeń i symboli, ściśle zespolone ze świeckimi, religijnymi, wojskowymi i cywilnymi rytuałami, a co za tym idzie, z ludzką duchowością i psychiką. Dawna broń ukazana na wystawie to także żywy świadek historii, stanowiący odbicie procesów historycznych, politycznych, społecznych i obyczajowych na ziemiach Polski i krajów z nią sąsiadujących. Choć kierowana jest do możliwie szerokiej publiczności, celem wystawy jest również wzbudzenie naukowej dyskusji, a co najmniej refleksji, że polskie muzealnictwo wojskowe w wielu kwestiach tkwi wciąż w złudzeniu głębi poznawczej, mającego genezę w kolekcjonerstwie z XIX stulecia.
Wystawa mierzy się z powyższymi zagadnieniami, próbując sprostać niełatwemu zadaniu przedefiniowania w świadomości zbiorowej wyobrażenia o militariach znajdujących się w Muzeum Narodowym w Krakowie, którego rolą jest świadczenie o wartościach narodowych i ogólnoludzkich.