Zasady etyki wydawniczej mające na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym, w opracowaniu przygotowanym przez Polską Izbę Książki, zgodne z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (Committee on Publication Ethics, https://publicationethics.org/).
Przed akceptacją do wydania, publikacje zgłoszone do wydawnictwa są weryfikowane pod kątem zgodności z zasadami etyki wydawniczej, rzetelności i wartości naukowej.
Zasady obowiązujące wydawcę
- Kontrolowanie standardów etycznych: Wydawca stale czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących standardów wydawniczych i zasad etyki wydawniczej oraz zapobiega praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami.
- Zasada fair play: Rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne autorów w żaden sposób nie wpływają na ocenę tekstów. Teksty oceniane są wyłącznie pod względem merytorycznym.
- Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji: Wydawca decyduje, które teksty zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji brane są pod uwagę opinie recenzentów dotyczące wartości naukowej pracy, oryginalności ujęcia problemu, przejrzystości wywodu.
- Zasada poufności: Wydawca nie ujawnia osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji są: autor, wyznaczeni recenzenci, redaktorzy oraz inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
- Przeciwdziałanie konfliktom interesów: Nieopublikowane teksty nie mogą być bez pisemnej zgody autorów wykorzystywane przez pracowników wydawnictwa ani żadne inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
- Wycofanie publikacji: Wydawca ma prawo wycofać publikację po jej wydaniu, jeżeli:
- istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy metodologiczne, błędy w obliczeniach);
- praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.
Zasady obowiązujące redaktora naukowego (w przypadku publikacji zbiorowych)
- Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji: Redaktor naukowy decyduje, które materiały zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji zbiorowej brane są pod uwagę: wartość naukowa pracy, oryginalność ujęcia problemu, przejrzystość wywodu.
- Zasada rzetelności naukowej: Redaktor naukowy dba o rzetelność naukową publikowanych prac. Dla jej zachowania może nanosić stosowne zmiany i poprawki. W przypadku podejrzeń o nieuczciwe praktyki (plagiat, fałszowanie wyników badań) zobowiązany jest podjąć decyzję o wycofaniu tekstu z publikacji zbiorowej.
- Zasady autorstwa pracy: Obowiązek upewnienia się, że osoby mające wkład w powstanie publikacji akceptują jej kształt po redakcji naukowej, leży po stronie redaktora naukowego zgłaszającego publikację do wydawcy.
- Wycofanie tekstu: Redaktor naukowy ma prawo wycofać tekst z publikacji, jeżeli:
- istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy w obliczeniach, błędy metodologiczne);
- praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.
Zasady obowiązujące autora
- Zasada rzetelności naukowej: Autor zobowiązany jest do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych, a także powtórzenie badań. Niezgodne z zasadami etyki wydawniczej prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników badań jest niedopuszczalne i skutkować może wycofaniem tekstu.
- Zasada oryginalności pracy: Autor może zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. Wykorzystane w publikacji badania i/lub informacje innych naukowców powinny być oznaczone w sposób wskazujący, że jest to cytat. Plagiat czy fałszowanie danych są niedopuszczalne.
- Zasada udostępnienia danych: Autor poproszony o przedstawienie nieprzetworzonych wyników badań wykorzystanych w tekście zobowiązany jest zapewnić dostęp do tych danych, także po opublikowaniu pracy.
- Zasady autorstwa pracy:
- autorzy zgłaszający do publikacji teksty wieloautorskie mają obowiązek ujawnić wkład poszczególnych autorów w jego powstanie (z podaniem afiliacji autorów oraz informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystanych przy tworzeniu tekstu).
- hostwriting, guest authorship są przejawem nierzetelności naukowej i wszelkie wykryte ich przypadki powinny być demaskowane, łącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów, takich jak instytucje zatrudniające autora, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.
- Zasada rzetelności źródeł: Autor zobowiązany jest wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały przez niego wykorzystane przy tworzeniu tekstu.
- Zasady dotyczące błędów w opublikowanych pracach: Jeśli autor odkryje znaczące błędy lub nieścisłości w swoim tekście, zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym wydawcę w celu skorygowania zaistniałych błędów przy kolejnym wydaniu lub dodruku.
Zasady obowiązujące recenzenta
Recenzent recenzuje pracę na zlecenie wydawnictwa. W ten sposób ma wpływ na decyzje podejmowane przez wydawnictwo. Może także, w porozumieniu z autorem, wpływać na ostateczny kształt i doskonalenie publikowanej pracy.
- Zasada terminowości: Recenzent zobowiązany jest dostarczyć recenzję w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu itp.) nie jest w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinien niezwłocznie poinformować o tym wydawcę.
- Zasada poufności: Wszystkie recenzowane prace oraz ich recenzje mają charakter poufny. Ujawnianie prac osobom trzecim jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób, które biorą udział w procesie wydawniczym).
- Zasada zachowania standardów obiektywności: Recenzja powinna mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka autora pracy jest uważana za co najmniej niestosowną. Wszystkie uwagi recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.
- Zasada rzetelności źródeł: Recenzent, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinien wskazać odpowiednie prace związane z tematyką tekstu niezacytowane przez autora. Recenzent powinien wskazać i zgłosić wydawcy wszelkie istotne podobieństwa recenzowanego tekstu do innych prac.
- Zasada przeciwdziałania konfliktowi interesów u recenzenta: Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanej pracy do swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie powinien również oceniać tekstu w przypadku, kiedy może występować konflikt interesów z autorem.
Zasady etyki publikacyjnej
Wydawnictwo postępuje zgodnie z zasadami etyki publikacyjnej mającymi na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym, w szczególności zgodne z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej (COPE – Committee on Publication Ethics, https://publicationethics.org).
Zastosowanie się do zasad etyki publikacyjnej polega na przestrzeganiu wytycznych zarówno przez wydawnictwo, jak i przez autorów.
Wydawnictwo:
- stosuje wszelkie dostępne środki w celu zapobiegania plagiatom i publikacji fałszywych danych.
- przeciwdziała zjawiskom nazywanym ghostwriting (pominięcie w wykazie autorstwa osób, które tworzyły publikację) i guest authorship (przypisanie autorstwa osobom, które nie uczestniczyły w tworzeniu dzieła).
- zobowiązuje się do poszanowania autorskich praw osobistych autorów, a w szczególności respektowania prawa do autorstwa oraz decydowania o sposobie oznaczenia autorstwa, dbania o renomę oraz dobrą sławę autorów oraz utworu.
- zapewnia rzetelny i profesjonalny proces wydawniczy, w tym proces redakcyjny. monografii naukowych w skali światowej.
- zapewnia poufność i bezpieczeństwo przetwarzania danych osobowych.
Autor:
- jest zobowiązany do przekazania wydawnictwu dzieła oryginalnego, które nie może stanowić w żadnej części plagiatu i autoplagiatu (całości lub fragmentów publikacji książek opublikowanych w innych wydawnictwach).
- zapewnia, że przekazane wydawnictwu prawa autorskie do utworu w dacie jego przyjęcia przez wydawnictwo nie będą ograniczone jakimikolwiek prawami osób trzecich, korzystanie z utworu i rozporządzanie nim przez wydawnictwo nie będzie naruszać dóbr osobistych ani praw osób trzecich
- w przypadku prac zbiorowych autor zgłaszający publikację do wydania jest zobowiązany określić autorstwo poszczególnych fragmentów dzieła.