Trwają ostatnie testy laserowej czujki światłowodowej w Zbrojowni Zamku Królewskiego na Wawelu. Czujka powstała we współpracy Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów z Instytutem Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej, w ramach porozumienia dotyczącego prowadzenia prac studialnych, badawczo-rozwojowych oraz wdrożeniowych w dziedzinach optoelektroniki, techniki laserowej, informatyki i telekomunikacji oraz zabezpieczeń technicznych na potrzeby techniki wojskowej i gospodarki narodowej w obszarze dziedzictwa kulturowego.
Czujka zawiera unikatowe i chronione rozwiązania, pozwalające na wykorzystanie pojedynczego włókna światłowodowego do zabezpieczania eksponatów, których nie można zabezpieczyć innymi dostępnymi detektorami. Instalacja czujki polega na przywiązaniu włóknem światłowodowym grubości ludzkiego włosa chronionych eksponatów. Alarm jest generowany w momencie powstania drgań w przypadku dotyku, nacisku, szarpnięcia lub przecięcia włókna światłowodu. Czujkę można ukryć również na podłodze pod matą, wykładziną i wówczas będzie generowała alarm w przypadku wejścia w chronioną strefę. Czułość jest regulowana i można dostosować ją do lokalnych warunków. Ponieważ czujka powstała z myślą o zabezpieczaniu „trudnych” w ochronie eksponatów (monety, biżuteria, porcelana, tkaniny itp.), często prezentowanych w miejscach do których nie można doprowadzić ingerujących w przestrzeń estetyczną przewodów, przezroczyste włókno światłowodu podzielone jest na dwie części: detekcyjną i transmisyjną, których długość dobiera się w zależności od potrzeb. Innowacją i ważnym detalem technicznym jest to, że światłowód jest pojedynczym włóknem i nie ma konieczności jego powrotnego doprowadzenia do modułu czujki. Końcówkę światłowodu pozostawia się przy ostatnim chronionym eksponacie, co ułatwia instalację i ogranicza ingerencję w substancję, co szczególnie istotne w przypadku obiektów zabytkowych . Część transmisyjna pozwala w niewidoczny sposób dotrzeć od modułu czujki do miejsca chronionego, przy czym ta część światłowodu jest odporna na drgania, natomiast zawsze wygeneruje alarm w wyniku jej przecięcia lub uszkodzenia. Czujkę można również wykorzystać w profilaktyce konserwatorskiej do monitorowania drgań podłoża.
Testy czujki w ZamkuKrólewskim na Wawelu są ostatnimi przed podpisaniem umowy licencji i wdrożenia do produkcji, o czym niezwłocznie poinformujemy na stronie NIMOZ, jako o podsumowaniu ważnego etapu prac służących podniesieniu standardów ochronnych w polskich muzeach.
***
Szczegółowych informacji udzielają:
inż. Krzysztof OSIEWICZ, Kierownik Działu Ochrony Zbiorów Publicznych, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów
tel. 22 2569615 kosiewicz@nim.gov.pl
ppłk dr inż. Marek ŻYCZKOWSKI Instytut Optoelektroniki, Wojskowa Akademia Techniczna
tel. 261839249 marek.zyczkowski@wat.edu.pl